Προέλευση και περιγραφή Μόνο που ακούμε το όνομά του το μυαλό μας πάει στο γλυκό άρωμά του τα ζεστά καλοκαιρινά απογεύματα.
Προέρχεται από την Κίνα και κάποιες από τις ποικιλίες του ταξίδεψαν σε εμάς από τις Αραβικές χώρες για να μας δώσουν μία γεύση από τις χίλιες και μία νύχτες. Αν και ήρθε από τόσο μακριά έχει γίνει ένα από τα πιο συνηθισμένα φυτά των ελληνικών κήπων αλλά και απαραίτητο συμπλήρωμα στα μπαλκόνια μας.
Το φύλλωμά του που είναι σκούρο πράσινο καλύπτει τους φράχτες ή τις πέργκολες στους κήπους και τα μπαλκόνια μας με γυαλιστερά σαρκώδη φύλλα ενώ τα πανέμορφα λευκά, ροζ ή κίτρινα λουλουδάκια του που μοιάζουν με αστέρια ομορφαίνουν τις αυλές και μας χαρίζουν αυτή την τόσο χαρακτηριστική μυρωδιά.
Περιποίηση – Φροντίδα Εύκολο στη φροντίδα του ακόμα και για τον πιο άπειρο «κηπουρό», είναι το ιδανικό φυτό για τον κήπο αλλά και τη γλάστρα. Αν και πρόκειται για αναρριχητικό φυτό που φτάνει και ξεπερνάει το ύψος των 10 μέτρων στον κήπο, αν ο χώρος σας είναι μικρός, με το κατάλληλο συχνό κλάδεμα, μπορείτε να το διατηρήσετε εύκολα σε μορφή θάμνου ή να ελέγξετε το μέγεθός του προσαρμόζοντάς το στο χώρο που έχετε στη διάθεσή σας.
Φυτέψτε το γιασεμί σε σημεία που είναι κοντά σε πόρτες, παράθυρα ή σε διαδρόμους ώστε κάθε φορά που θα περνάτε από δίπλα του να μπορείτε να χαίρεστε το άρωμά του.
Το γιασεμί χρειάζεται απαραίτητα άφθονο φως, είτε απευθείας ηλιακό φως είτε ημισκιερά μέρη. Αν έχετε τη δυνατότητα, προσανατολίστε το φυτό νότια ώστε να δέχεται όσο το δυνατόν περισσότερο φως γιατί η ανθοφορία του θα είναι πλουσιότερη. Το γιασεμί αντέχει στην ξηρασία, όμως να το ποτίζετε τακτικά τις ζεστές περιόδους του χρόνου, ιδιαίτερα αν το καλλιεργείτε σε γλάστρα.
Ψεκάζετε συχνά τα φύλλα του με νερό για να τα διατηρείτε καθαρά από τη σκόνη και γυαλιστερά αλλά και για να δροσίσετε το φυτό σας, φροντίστε όμως να το κάνετε μετά τη δύση του ηλίου έτσι ώστε να μην καούν τα φύλλα του.
Το γιασεμί επιβιώνει εύκολα σε όλους τους τύπους εδαφών, στις γλάστρες όμως φροντίστε να έχει καλή αποστράγγιση και αδειάζετε το νερό που περισσεύει στο πιατάκι της γλάστρας ώστε να μην σαπίσουν οι ρίζες του. Αλλάξτε γλάστρα όταν παρατηρήσετε ρίζες στην επιφάνεια του χώματος ή στις τρύπες της γλάστρας και αν παρατηρήσετε ότι η ανάπτυξή του είναι μικρότερη από άλλες χρονιές.
Η ανθοφορία του ξεκινά με τις πρώτες ζεστές ημέρες της άνοιξης και διαρκεί μέχρι τα πρώτα κρύα αν και στις κλιματολογικές συνθήκες της χώρας μας (ειδικά τα τελευταία χρόνια) η ανθοφορία του διατηρείται μέχρι και το Νοέμβριο.
Μετά το τέλος της ανθοφορίας και για να βοηθήσουμε το φυτό να παράγει ακόμη περισσότερα λουλούδια την επόμενη χρονιά είναι χρήσιμο να κλαδέψουμε το φυτό. Καλό θα ήταν το κλάδεμα να γίνει σε δύο φάσεις: το φθινόπωρο ή στις αρχές του χειμώνα και αφού σταματήσει να ανθίζει φροντίστε να αφαιρέσετε όλα τα ξερά λουλούδια της προηγούμενης χρονιάς ενώ νωρίς την άνοιξη, μόλις περάσουν τα μεγάλα κρύα, κλαδέψτε λίγο πιο δραστικά τα κλαδιά του έτσι ώστε να ελέγξετε τόσο το μέγεθος όσο και το σχήμα του.
Για να βοηθήσετε το φυτό να ψηλώσει ώστε να καλύψει την πέργκολα ή το φράχτη σας, δέστε τα κλαδιά του πάνω στην επιφάνεια που θέλετε να καλύψετε. Χρησιμοποιήστε μαλακό υλικό γιατί τα φρέσκα κλαδιά είναι πολύ τρυφερά και προγραμματίστε το σχήμα που θέλετε να έχει γιατί με τα χρόνια τα κλαδιά ξυλοποιούνται και θα είναι αδύνατον να τα μετακινήσετε ή να τους αλλάξετε κατεύθυνση.
Την περίοδο της ανθοφορίας λιπαίνετε κάθε 15 περίπου ημέρες με ένα υγρό λίπασμα για ανθοφόρα φυτά και περίπου 1 φορά το μήνα την άνοιξη. Το χειμώνα λιπαίνετε αραιότερα πάντα ακολουθώντας τη δοσολογία που αναφέρεται στη συσκευασία του λιπάσματος.
Ασθένειες Αν και το γιασεμί είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στην κακομεταχείριση, δεν συμβαίνει το ίδιο και με τον τετράνυχο που το προσβάλλει συχνά. Θα αναγνωρίσετε τα συμπτώματα αν δείτε τα φύλλα στις κορυφές κυρίως των φρέσκων κλαδιών αλλά και τα λουλούδια να μαραίνονται και να κολλάνε μεταξύ τους. Αν κοιτάξετε λίγο πιο προσεκτικά θα δείτε ότι τυλίγονται από έναν πολύ λεπτό ιστό αράχνης. Πάρτε δραστικά μέτρα γιατί η εικόνα αυτή μπορεί να εξαπλωθεί σε ολόκληρο το φυτό σας πολύ-πολύ γρήγορα.
Κόψτε ένα τμήμα από το προσβεβλημένο φυτό και δείξτε το σε κάποιον ειδικό ώστε να σας προμηθεύσει με το κατάλληλο φάρμακο και χρησιμοποιείστε το ακολουθώντας με πολλή προσοχή τις οδηγίες χρήσεως.
Αν προτιμάτε να αποφύγετε τα χημικά, δοκιμάστε τις παρακάτω πρακτικές συνταγές που όμως απαιτούν συχνές επαναλήψεις. Πρώτα ξεπλύνετε όσο πιο προσεκτικά μπορείτε το φυτό σας με πίεση ώστε να απομακρύνετε τη σκόνη και όσο το δυνατόν περισσότερα έντομα. Στη συνέχεια και ενώ το φυτό σας στεγνώνει, ετοιμάστε το «φάρμακο».
1. Αναμείξτε στο ψεκαστήρι σας τα εξής: 2 μέρη χλιαρό νερό προς 1 μέρος μπλε οινόπνευμα, ανακατέψτε καλά και προσθέστε 2-3 σταγόνες κοινού υγρού πιάτων. Ψεκάστε καλά με αυτό το μείγμα όλο το φυτό, φροντίζοντας ώστε να καλύψετε και τις κάτω πλευρές των φύλλων.
2. Εναλλακτικά, μουσκέψτε μέσα στο ψεκαστήρι σας καπνό (ο καπνός από 2-3 τσιγάρα φτάνει για 5 λίτρα νερού) για τουλάχιστον 24 ώρες και μετά ψεκάστε με τον ίδιο τρόπο όπως και παραπάνω.
Επαναλάβετε το ψέκασμα κάθε 3-4 ημέρες μέχρι το φυτό σας να απαλλαχθεί από τους ιστούς. Ψεκάζετε μετά τη δύση του ηλίου έτσι ώστε ο ήλιος να μην κάψει τα υγρά φύλλα του φυτού σας.
Φροντίστε με αγάπη το γιασεμί σας, δεν σας ζητάει πολλά . . . θα σας την ανταποδώσει κρατώντας σας συντροφιά για πολλά χρόνια με τη σκιά του και το γλυκό του άρωμα.
