Ο Μάρτιος είναι ένας από τους πιο κρίσιμους μήνες για τις κηπουρικές εργασίες αφού βρίσκεται στο μεταίχμιο του Χειμώνα και της Άνοιξης. Οι θερμότερες θερμοκρασίες που άρχισαν να κάνουν δειλά-δειλά την εμφάνισή τους ξυπνούν τα φυτά από τη χειμέρια νάρκη τους γι’ αυτό κι ο Μάρτιος είναι η τελευταία ευκαιρία για καθοριστικές επεμβάσεις στα φυτά ή και στον κήπο γενικότερα όπως το κλάδεμα για παράδειγμα ή οποιεσδήποτε εργασίες ο βαρύς χειμώνας δεν μας επέτρεψε να κάνουμε τον προηγούμενο μήνα.
Γοητευτική εποχή η Άνοιξη λοιπόν και εποχή που εμπνέει θετικότητα αφού ο η πληκτική παλέτα του χειμωνιάτικου κήπου δίνει σιγά-σιγά τη θέση της στη πλουσιότερη χρωματικά, της Άνοιξης. Πρώτα θα καλωσορίσουμε τα άνθη της αμυγδαλιάς ή και της φορσύθιας και τσιντόνιας εάν τις φιλοξενούμε στον κήπο μας. Τα ζουμπούλια και οι κρόκοι, υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε ήδη να αρχίζουν να ανθίσουν ακολουθούμενα σύντομα κι από τους νάρκισσους, τις τουλίπες και τις φρέζιες.
Οι πρώτες εργασίες τον Μάρτιο
Από το πρώτο δεκαήμερο κιόλας του μήνα θα πρέπει να αρχίσουμε τον έλεγχο του κήπου μας, παρατηρώντας για τυχόν ζημιές που άφησαν πίσω τους τα κρύα του χειμώνα. Κλαδεύουμε και απομακρύνουμε βλαστούς που υπέστησαν ζημιές και προχωρούμε σε ένα γενικό καθάρισμα του κήπου μας αρχίζοντας από τα σπασμένα κλαδιά.
Μέσα σ’ ολόκληρο το Μάρτιο προσέχουμε τα φυτά μας για αναμενόμενες ασθένειες και προσβολές από έντομα (κυρίως μελίγκρα/αφίδες και κοκκοειδή) ούτως ώστε να μπορέσουμε να τις αντιμετωπίσουμε έγκαιρα. Συνεχίζουμε το καθάρισμα του κήπου μας ραντίζοντας τα φυτά μας με το λάστιχο απομακρύνοντας έτσι τα όποια αυγά εντόμων πιθανών να επέζησαν του χειμώνα και να παρέμειναν πάνω σ’ αυτά.
Είναι κοινό μυστικό πλέον ότι ποτέ δεν προλαβαίνουμε να χαρούμε ανέγνοιαστοι τις πρώτες ζεστές μέρες της Άνοιξης αφού ταυτόχρονα υποδεχόμαστε και τους πρώτους ακάλεστους επισκέπτες. Για να ελαχιστοποιήσουμε τη πιθανότητα δημιουργίας εστιών δημιουργίας περισσοτέρων εντόμων αλλά και ασθενειών μαζεύουμε ότι φύλλα και καρπούς έχουν πέσει και παραμείνει στο έδαφος όπως και ξεφορτωνόμαστε τα όποια τυχόν τραυματισμένα κλαδιά έχουν απομείνει πάνω στα φυτά μας. Ιδιαίτερα στα ευώνυμα, στις τριανταφυλλιές, στις δάφνες και στις βεγόνιες η φυτοπροστασία από τις ασθένειες και τους εχθρούς πρέπει να είναι σχολαστική.
Πρέπει να συνεχίσουμε να παρέχουμε προφύλαξη σε φυτά που είναι ευαίσθητα στο κρύο και τους ανέμους που αραιά και που συνεχίζουν να κάνουν την εμφάνιση τους μέσα στο Μάρτιο. Για παράδειγμα, φυτά τα οποία είτε γιατί τους είχαμε πρόσφατα αλλάξει θέση είτε γιατί έχουν ρίζες μικρότερες του όγκου τους χρειάζονται βοήθεια στήριξης. Ιδιαίτερα θα πρέπει να προσέξουμε τις ακακίες.
Δεν θα έπρεπε να βιαστούμε να μεταφέρουμε φυτά τα οποία προστατεύαμε εντός του σπιτιού ή του θερμοκηπίου σε εξωτερικούς χώρους. Ίσως, προς το τέλος του μήνα, χωρίς βιασύνη, να αρχίσουμε τη μεταφορά των προστατευομένων μας φυτών στις αρχικές τους θέσεις λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις καιρικές συνθήκες και τις υποτροπές του καιρού που όσο πάει είναι και πιο συχνές στις μέρες μας. Για τους ίδιους λόγους, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεχτικοί στη μετακίνηση των μέτρων προστασίας από τον παγετό που είχαμε λάβει για τα φυτά του εξωτερικού χώρου και αν είναι δυνατόν να τα αφαιρούμε σταδιακά.
Επίσης θεμιτή είναι και η διάνοιξη αυλακιών για απομάκρυνση του νερού που πιθανών να λιμνάσει μετά από βροχή. Ένας έλεγχος μετά από βροχή σίγουρα θα βοηθήσει στην ορθότερη προετοιμασία του κήπου μας.
Σκάβουμε καλά τον κήπο μας μόλις μα δοθεί η ευκαιρία, όταν δηλαδή το χώμα δεν είναι τόσο υγρό, και προσθέτουμε κοπριά. Έτσι ο κήπος θα προλάβει την «χωνέψει» πριν αρχίσουμε τις φυτεύσεις ή τις μεταφυτεύσεις. Φροντίζουμε να εξασφαλίσουμε καλή αποστράγγιση στα παρτέρια προσθέτοντας όπου χρειαστεί λίγη άμμο στο χώμα.
Το χώμα που πρόσκειται σε τοίχους έχει την τάση να στεγνώνει γρηγορότερα από άλλους χώρους, ιδιαίτερους στις θερμές μεσογειακές μας εποχές, γι’ αυτό αν σκοπεύουμε να φυτέψουμε κοντά σε τοίχο θα πρέπει να φροντίσουμε να προσθέσουμε υλικά που διατηρούν την υγρασία στο χώμα.
Σημαντικό μέρος της ανανέωσης του κήπου είναι ο αερισμός του εδάφους και η καταστροφή των ζιζάνιων κι αυτό το επιτυγχάνουμε με το σκάλισμα των παρτεριών και με το ξεχορτάριασμα του κήπου γενικότερα. Είναι προτιμότερο και ευκολότερο να ξεχορταριάζουμε τμηματικά ότι δούμε να φυτρώνει απρόσκλητα παρά να περιμένουμε να το κάνουμε όταν γεμίσει ο κήπος μας με ζιζάνια. Είναι και πρακτικότερο στις αρχές του προβλήματος αφού τότε μπορούμε να ξεχωρίσουμε ακόμη τι χρειαζόμαστε και τι όχι.
Οι Φυτεύσεις και οι Μεταφυτεύσεις
Καιρού επιτρέποντος, γύρω στα μέσα Μαρτίου, μπορούμε να ξεκινήσουμε με την φύτευση φυτών, βολβών ή σπόρων στο έδαφος και με τις μεταφυτεύσεις ιδιαίτερα αν στόχος μας είναι ένας πολύχρωμος κήπος κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Ο Μάρτιος θεωρείται ο τελευταίος κατάλληλος μήνας για τη φύτευση νέων δέντρων. Ο Μάρτιος είναι επίσης ο μήνας φυτέματος θάμνων και φρούτων του δάσους όπως φράουλες, βατόμουρα ή φραγκοστάφυλα και γυμνόριζων δέντρων όπως οι τριανταφυλλιές για παράδειγμα. Η φύτευση γυμνόριζων δέντρων κοστίζει λιγότερο και είναι ευκολότερη αλλά χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στο να μην στεγνώσουν οι ρίζες τους. Γι’ αυτό η φύτευση τους θα πρέπει να γίνει εντός μόνο κάποιων ημερών από τη συγκομιδή τους. Έτσι η αγορά τους πρέπει να γίνεται με προσοχή.
Τώρα ο κήπος μας είναι περίπου έτοιμος να δεχθεί το φύτεμα των βολβών που θα ανθίσουν τον την άνοιξη και το καλοκαίρι. Αυτοί μπορεί αν είναι κάννες, οι κάλλες, οι ντάλιες, οι γλαδιόλες, οι υάκινθοι, τα κρίνα και τα λίλιουμ. Ακόμα μπορούν να φυτευτούν οι ανεμώνες, οι κόνδυλοι και οι μπιγκόνιες. Μαζί με το φύτεμα των βολβών καλό θα ήταν να τοποθετήσουμε και στηρίγματα για τα νέα φυτά ούτως ώστε να μην τραυματίσουμε τις ρίζες αν το κάνουμε αργότερα.
Επίσης μπορούμε τώρα να σπείρουμε απευθείας στο χώμα βασιλικό, κατιφέ, πετούνια, γκαζάνια, αγήρατο, γυροφύλη, κ.λπ., όπως και το νέο γρασίδι. Σε περίπτωση που ο καιρός δεν είναι ακόμα ο ιδανικός μπορούμε να καθυστερήσουμε την σπορά του βασιλικού και της πετούνιας μέχρι τον Απρίλιο.
Αν ο καιρός τον Μάρτιο είναι ακόμα άστατος με αρκετές βροχές καλύτερα θα ήταν να αποφεύγαμε την φύτευση απευθείας στον κήπο σπόρων αφού υγρό ακόμα χώμα θα σαπίσει. Σε μια τέτοια περίπτωση είναι πρακτικότερο να φυτέψουμε τους σπόρους σε δοχεία και να μεταφυτεύσουμε τα νέα φυτά λίγο αργότερα όταν η υγρασία του χώματος θα έχει υποχωρήσει βαθύτερα στο χώμα.
Όπως προαναφέρθηκε, αυτή η εποχή είναι επίσης η κατάλληλη για μεταφυτεύσεις. Φυτά που έχουν ήδη προετοιμαστεί στο σπορείο ή έτοιμα ανθόφυτα που έχουμε αγοράσει, για παράδειγμα οι φούξιες ή οι ζίννιες, μπορούν να μεταφυτευθούν σε γλάστρες ή απευθείας στον κήπο. Αυτή είναι επίσης η κατάλληλη εποχή για να μεταφυτεύσουμε φυτά σε μεγαλύτερες γλάστρες.
Το Πότισμα
Η θερμοκρασία τον Μάρτιο αυξάνεται μέρα με τη μέρα και παράλληλα οι βροχοπτώσεις μειώνονται έτσι το πότισμα μας θα πρέπει να είναι πλέον συχνότερο ούτως ώστε να μην μαραθούν τα φυτά μας. Το πότισμα θα πρέπει στην αρχή να επαναλαμβάνεται δυο φορές την εβδομάδα, ειδικά στα φυτά σε κρεμαστά καλάθια. Όταν η θερμοκρασία αυξηθεί ακόμα περισσότερο μπορούμε και να τα ψεκάζουμε με απλούς ψεκαστήρες χειρός. Μπορεί επίσης αυτόν τον καιρό να αρχίσει σταδιακά η ενίσχυση της άρδευσης πάντα ανάλογα με τις ανάγκες του καιρού και τις ιδιαιτερότητες του εδάφους στον κήπο μας.
Μέσα στον Μάρτιο θα πρέπει να σιγουρευτούμε για την λειτουργία του συστήματος αυτόματου ποτίσματος και να ολοκληρώσουμε τις όποιες εργασίες αποκατάστασης τους. Το ίδιο θα έπρεπε να κάνουμε και για τις διάφορες καλλωπιστικές υδατοκατασκευές όπως τα σιντριβάνια ή τις τεχνητές λίμνες που μπορεί να έχουμε εγκαταστήσει τον κήπο μας.
Το Κλάδεμα
Ανεξάρτητα με τα τα προηγούμενα κλαδέματα του Φεβρουαρίου, όταν οι θερμοκρασία αρχίζει να ψηλώνει μέσα στον Μάρτιο, συνεχίζουμε το κλάδεμα όπου βλέπουμε να χρειάζεται. Το αγιόκλημα, οι τριανταφυλλιές, οι μπουκαμβίλιες, οι ορτανσίες, οι ναντίνες, τα γιασεμιά και άλλα καλλωπιστικά φυτά ή θάμνοι που ανθοφορούν το καλοκαίρι πιθανών να χρειαστούν κάποιο κλάδεμα προτού αρχίσουν να βγάζουν τα νέα τους κλαδιά.
Όλα τα ξερά ή σπασμένα βλαστάρια θα πρέπει πρώτα να αφαιρεθούν κι ύστερα να κλαδιά στο κέντρο κυρίως του φυτού θα πρέπει να αραιώσουν ούτως ώστε να κυκλοφορεί καλύτερα ο αέρας και το φως του ήλιο να φτάνει παντού.
Φυτά που ανθίζουν την άνοιξη θα πρέπει να κλαδευτούν όταν τελειώσει η ανθοφορία τους. Μετά το τέλος της άνθισης των πρώιμων βολβών, κόβονται οι παλιοί ανθοφόροι, αν είναι δυνατόν, μέχρι τη βάση τους. Επίσης κλαδεύονται και οι πρασινάδες, τον κισσό για παράδειγμα, πριν την αρχή της νέας τους ανάπτυξης.
Αυτή είναι επίσης η ορθή περίοδος του κλαδέματος στα φυλλοβόλα δέντρα και στους θάμνους που έχουμε στον κήπο όπως για παράδειγμα στα πλατάνια ή στις μουριές.
Όσον αφορά τα αμπέλια, το κλάδεμα τους θα πρέπει να αποπερατωθεί μέσα στον Μάρτιο.
Μερικές γενικής φύσεως συμβουλές για ορθότερο κλάδεμα είναι κατά αρχή η προσοχή μας μόνο στο απαραίτητο κλάδεμα και στην αποφυγή του σε βροχερό καιρό ή σε υπερβολική υγρασία. Το άσκοπα κλάδεμα αποδυναμώνει τα φυτά μας κι όταν το γίνεται να γίνεται βάση της ενεργοποίησης (φουσκώματος) των «οφθαλμών» στα φυτά.
Η Λίπανση
Στις αρχές του Μάρτη θα ήταν καλά να αρχίσουμε σταδιακά τη λίπανση των φυτών μας, με μικρές δόσεις όμως στο ξεκίνημα. Η λίπανση πρέπει να γίνεται παράλληλα με τη νέα βλάστηση και μόνο αφού η θερμοκρασία έχει ψηλώσει. Επίσης, η λίπανση θα πρέπει να πραγματοποιείται μόνο αν τα είμαστε σίγουροι ότι τα φυτά μας είναι υγιή. Στο ίδιο διάστημα χορηγούμε και στο γρασίδι μας αζωτούχο λίπασμα.
Γύρω στα μέσα του μήνα μπορούμε να ενισχύσουμε τη λίπανση με βάση ενός προγράμματος συντήρησης του κήπου που έχουμε ήδη ετοιμάσει. Καλό θα ήταν, τα φυτά να χωρίζονται εκ των προτέρων βάση του λιπάσματος που θα χρειαστούν.
Σ’ αυτή την περίοδο επίσης θα πρέπει να εντατικοποιήσουμε την οργανική λίπανση όπως και να προσθέσουμε τα απαραίτητα ιχνοστοιχεία στις γαρδένιες, στις καμέλιες και στις ορτανσίες στον κήπο μας.
via
