Αν τύχει και επισκευθείτε το μικρό παραδοσιακό κτίριο της βιβλιοθήκης Haskell, προσέξτε καλά τα βήματα σας. Αν προχωρήσετε από την μία μεριά του κεντρικού δωματίου μέχρι την άλλη, θα έχετε βρεθεί σε άλλη χώρα!
Η Αμερική είναι μία από τις πιο δύσκολες χώρες του κόσμου για να περάσει κανείς τα σύνορα της, όχι όμως αν επισκευθεί τη βιβλιοθήκη Haskell, η οποία είναι χτισμένη ακριβώς επάνω στα σύνορα των ΗΠΑ με τον Καναδά και ανάμεσα σε δύο πόλεις, στο Στάνστεντ του Κεμπέκ και στο Ντέρμπυ Λάιν του Βερμόντ. Το νεοκλασσικό κτίρο -το οποίο στεγάζει και μία μικρή αίθουσα όπερας- χτίστηκε το 1904 και έχει δύο διευθύνσεις όπως και δύο πόρτες, μία σε κάθε χώρα!
Η ιστορία είναι ιδιαίτερη και πολύ ρομαντική. Κατασκευάστηκε επίτηδες επάνω στο σύνορο από τα παιδιά της οικογένειας Haskell στην μνήμη των γονιών τους, μία εποχή που αυτό ήταν επιτρεπτό. Γιατί; Ο πατέρας ήταν Αμερικανός και η μητέρα Καναδή, υπήρξαν πολύ ερωτευμένο και αγαπημένο ζευγάρι και όνειρο τους ήταν να χτίσουν μια δημόσια βιβλιοθήκη και μία αίθουσα όπερας την οποία θα μπορούσαν να επισκέπτονται άνθρωποι και από τις δύο χώρες, χωρίς να τους σταματάνε τα σύνορα. Η γνώση και η τέχνη δεν γνωρίζουν τέτοιους περιορισμούς. Επειδή όμως δεν κατάφεραν να κάνουν το όνειρο τους πραγματικότητα πριν πεθάνουν, η επιθυμία τους πραγματοποιήθηκε από τα παιδιά τους.
Τόσο οι αίθουσες με τα βιβλιά -τα οποία πλέον είναι περισσότερα από 20,000- όσο και η σκηνή της όπερας βρίσκονται στη μεριά που ανήκει στον Καναδά. Γι’ αυτό τον λόγο, το κτίριο έχει χαρακτηριστεί ως “η μόνη βιβλιοθήκη της Αμερικής χωρίς βιβλία” και “η μόνη όπερα της Αμερικής χωρίς σκηνή”!
Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι ότι το απόλυτο σύνορο των δύο χωρών περνάει κάτω από τις θέσεις της όπερας και από το μέσον του κεντρικού δωματίου της βιβλιοθήκης. Έτσι, όποιος επισκέπτεται τις συγκεκριμμένες αίθουσες, μπορεί να δει μία μαύρη γραμμή να διαπερνάει το πάτωμα. Περνώντας τη γραμμή αυτόματα περνάς στην άλλη χώρα. Απίστευτο!
Ακούγεται ρομαντικό -και είναι- αλλά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Η βιβλιοθήκη έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέο οίκημα εδώ και πάρα πολλά χρόνια και από τις δύο χώρες, πολύ πριν επιβληθούν οι αυστηρότατοι συνοριακοί νόμοι των κρατών. Έτσι, είναι αδύνατον να το γκρεμίσουν, αν και κατά βάθος θα το ήθελαν πολύ, ιδίως οι αμερικάνικες αρχές.
Πάρα πολλοί είναι εκείνοι που απλά μπαίνουν από τη μία πόρτα και βγαίνουν από την άλλη χωρίς έλεγχο και αυτό έχει προκαλέσει πονοκέφαλο στις αρχές, αφού όχι όλοι οι επισκέπτες της βιβλιοθήκης την επισκέπτονται με σκοπό τη μόρφωση, αλλά ως τον ευκολότερο τρόπο για να περάσουν τα σύνορα. Πολλοί παράνομοι έχουν διασχίσει το ξύλινο παρκέ για να γλυτώσουν από τα χέρια του νόμου και εύκολη λύση στο θέμα αυτό δεν διαφαίνεται. Αυτό όμως είναι πρόβλημα των διωκτικών αρχών και όχι δικό μας. Η βιβλιοθήκη αυτή πρεσβεύει την ελεύθερη διακίνησης της γνώσης, της τέχνης και της μόρφωσης χωρίς περιορισμούς και σύνορα, και η σκέψη ότι ένα κτίριο νίκησε τα σύνορα και ένωσε δύο κόσμους, μας συγκινεί και μας αρέσει πολύ.
via